अर्घाखाँची
 अर्घाखाँचीको सन्धिखर्क नगरपालिका–४ वाङगलामा रहेको बैकुण्ठपुरी सङ्ग्रहालय अहिले पर्यटकीय गन्तव्य बन्दै गएको छ । परम्परागत मौलिक संस्कृति, संस्कार र जीवनशैली चिनाउने बैकुण्ठपुरी सङ्ग्रहालयमा हिजोआज घुम्न आउने आन्तरिक पर्यटकको सङ्ख्या  दिनानुदिन बढ्दै गएको छ ।

पत्रकार निमबहादुर रिजालको सक्रियतामा सन्धिखर्क नगरपालिका–४ वाङ्गलाको आमडाँडामा स्थापित सङ्ग्रहालयमा लोप हुने अवस्थामा रहेका पुराना भाँडाकुँडा तथा प्रयोग गर्ने सामान राखिएको छ । नेपाल पत्रकार महाङ्घका पूर्वअध्यक्षसमेत रहनुभएका रिजालको सक्रियतामा ज्येष्ठ नागरिक जिल्ला सङ्घ अर्घाखाँचीले बाबु–बाजेले प्रयोग गरेका पुराना वस्तु लोप हुन थालेकाले यसलाई भावी पुस्तामा जानकारी गराउने उद्देश्यले सङ्ग्राहलयको स्थापना गरेको हो ।

 सङ्ग्रहालयमा मौलिक वस्तु सङ्कलन गरेर राखिएका छन् । पहिला बाबु बाजेले प्रयोग गरेका तर अहिलेका पुस्ताले नदेखेका सामग्री उक्त सङ्ग्रहालयमा राखिएका छन् । कपडा राख्ने काठको मदुस, घ्यू राख्ने हर्पे, तेल राख्ने चौठी, मोही पार्ने काठको ठेको, मदानी, दही जमाउने काठको आरी सङ्ग्रहालयमा राखिएको व्यवस्थापक उमा रिजालले बताउनुभयो ।

यसैगरी उखु पेल्ने काठको कोल, तेल पेल्ने काठको कोल, धान कुट्ने ढिँकी, मकै पिस्ने जाँतो, खेतबारी जोत्ने हलो, असारमा हिलोमा लगाउने खोक, काठको दूध निकाल्ने डाडु, काठका चप्पललगायतका वस्तु सङ्ग्रहालयको मुख्य आकर्षणको रुपमा रहेका छन् ।
 
“बाबुबाजेले प्रयोग गरेका पुराना वस्तुको लोप हुन थालेको र भावी पुस्तालाई सो कुराको जानकारी समेत नहुने भएकाले सङ्ग्रहालय बनाएर पुराना वस्तु सङ्कलन गरिएको पत्रकार रिजालले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार पानी आउँदा ओढ्ने सिउ, धर्मशालामा राखिने घैँटो, भजनमा बजाउने खैजडी, डाला, सुपा, तमाखु खान प्रयोग गरिने हुका, चिलिम, पुराना टेपरेकर्डर, भोटे ताल्चा, दाउ, बाँसको काइियो लगायतका थुप्रै वस्तु सङ्ग्रहालयमा राखिएको छ ।

त्यस्तै रुखमा बनाइएको घर र घरमै पालेको कछुवा तथा कमलको फुल पनि आकर्षणको केन्द्रको रुपमा रहेका छन् । प्रचारप्रसार गर्न सकेमा अर्घाखाँचीमा बाहिरबाट आउने पर्यटकको अबको गन्तव्य बैकुण्ठपुरी सङ्ग्रहालय हुनेछ । यसका लागि सबैको ध्यान जान जरुरी छ ।

सो क्षेत्रमा नयाँ पर्यटकीय गन्तव्य निर्माण गर्ने अभियानअनुसार काम शुरु भएको बताइएको छ । यसलाई अझै थप व्यवस्थित बनाउने काममा लागिपरेको पत्रकार रिजालको भनाइ छ । अहिले यहाँ घुम्न र हेर्नका लागि आन्तरिक पर्यटक आउने गरेको बताइएको छ । नयाँ र आकर्षक गन्तव्य निर्माणमा गाउँपालिकाले पनि सहयोग गर्न लागिएको उहाँले बताउनुभयो । योसँगै त्यहाँ रोजगारीसमेत बढने विश्वास लिइएको छ ।

–प्रेमनारायण आचार्य